Steve Jobs: «Παραμείνετε αχόρταγοι, κάντε την τρέλα σας»
Μια από τις εμβληματικές προσωπικότητες των τελευταίων δεκαετιών. Γεννήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο στις 24 Φεβρουαρίου του 1955 από τους ανύπαντρους τότε φοιτητές John Jandali και Joanne Simpson. Εξαιτίας της εναντίωσης των γονιών της Joanne στη σχέση της με τον Jandali, οι βιολογικοί του γονείς τον δίνουν για υιοθεσία στον Paul και την Clara Jobs, υπό την προϋπόθεση να ενθαρρύνουν και να στηρίξουν οι τελευταίοι την πανεπιστημιακή του μόρφωση.
Καθώς ο πατέρας του δουλεύει για μια εταιρία κατασκευής λέιζερ, μεταλαμπαδεύει από πολύ νωρίς στον Steve τις γνώσεις του σχετικά με τα ηλεκτρονικά και με το πώς να δουλεύει με τα χέρια, ενώ η μητέρα του η οποία δούλευε ως λογίστρια, του μαθαίνει να διαβάζει πριν ακόμα γραφτεί στο σχολείο.
Ο Steve Jobs αναπτύσσει κατά την περίοδο του Λυκείου φιλίες με τον γείτονα του Bill Fernandez, με τον οποίο μοιράζεται τα ίδια ενδιαφέροντα και ο οποίος θα τον συστήσει στον Steve Wozniak (“Woz”), τον μελλοντικό συνιδρυτή της Apple.
O Jobs αντιμετωπίζει το σχολείο σαν μια δευτερεύουσα, αναγκαστική ενασχόληση, παρά το γεγονός ότι οι επιδόσεις του είναι κατά κανόνα άριστες. Αργότερα φοιτά στο Reed College στο Oregon, κολλέγιο ακριβό συγκριτικά με την οικονομική κατάσταση της οικογένειάς του. Συνειδητοποιεί αρκετά νωρίς, όπως ο ίδιος εξηγεί σε μια ομιλία του, πως το αντικείμενο των σπουδών του, δεν συμπίπτει με τα πραγματικά του ενδιαφέροντα. Μετά από έξι μήνες παρατάει το κολλέγιο και για τους επόμενους 18 μήνες παρακολουθεί σαν απλός ακροατής μαθήματα της δικής του επιλογής στο Reed, από το οποίο δεν αποφοιτά ποτέ (ανάμεσα στα μαθήματα αυτά βρίσκεται και το μάθημα της καλλιγραφίας, στην παρακολούθηση του οποίου αποδίδει και τις διαφορετικές επιλογές γραμματοσειράς στους υπολογιστές Mac).
To 1972 o Jobs και ο Wozniak κατασκευάζουν και πωλούν παράνομες γεννήτριες συχνοτήτων με την ονομασία «γαλάζια κουτιά» σε φοιτητές κολλεγίου, οι οποίοι και τις χρησιμοποιούν για να πραγματοποιούν δωρεάν τηλεφωνικές κλήσεις.
Το 1974 ο Jobs πιάνει δουλειά ως τεχνικός στην εταιρία βιντεοπαιχνιδιών Atari, ενώ το ίδιος έτος ταξιδεύει -μαζί με τον συμφοιτητή του στο Reed και μελλοντικό στέλεχος της Apple, Dan Kottke- στην Ινδία. Εκεί μένει για διάστημα επτά μηνών και όταν επιστρέφει στην Αμερική η διαμονή του στην Ινδία έχει ήδη επηρεάσει την στάση του απέναντι στη ζωή. Δεν είναι τυχαίο πως τα καταστήματα της Apple έχουν πολλές ομοιότητες με τις ρεσεψιόν των ξενοδοχείων όπου είχε διαμείνει στην Ανατολή. Ο Jobs εμπνέεται δημιουργικά από την κάθε του εμπειρία, μετασχηματίζοντας την σε πρακτική εφαρμογή, διατηρώντας τους πνευματικούς του ορίζοντες ανοιχτούς απέναντι στην αλλαγή και την καινοτομία.
Το 1976 ο Jobs μαζί με τον Wozniak εγκαθίστανται στα πρώτα γραφεία της Apple Computer Company στο Κουπερτίνο της Καλιφόρνια. Έτσι ιδρύεται η εταιρία Apple, της οποία ο Jobs αρχικά έχει μερίδιο 45%.
Το 1977 ο επενδυτής και πρώην product marketing manager της Intel Mike Markkula παρέχει στην εταιρία μια αρχική οικονομική υποστήριξη ύψους 250.000 $ και η Apple κυκλοφορεί στην αγορά το πρώτο σύστημα Apple 2.
Το 1978 κι ενώ προγραμματίζεται η κυκλοφορία στην αγορά του Apple III για επιχειρηματική χρήση, ο Steve Jobs εστιάζει τις προσπάθειες του στην κατασκευή του πρώτου υπολογιστή που προορίζεται ειδικά για την επιχειρηματική αγορά υπό την ονομασία Lisa.
To 1979 η Apple εμφανίζει έσοδα ύψους 47 εκατομμυρίων δολαρίων ενώ το 1980 η χρηματιστηριακή αξία της εκτιμάται στα 1.778.000.000 δολάρια.
Το 1983 η Apple κυκλοφορεί επισήμως στο εμπόριο τον υπολογιστή Lisa ενώ το 1984 παρουσιάζει για πρώτη φορά στο κοινό τον υπολογιστή Macintosh με μια πρωτοποριακή τηλεοπτική διαφήμιση υπό τον τίτλο «1984» σκηνοθετημένη από τον Ridley Scott. Η διαφήμιση κόστισε το υπέρογκο για την εποχή ποσό των 900.000 δολαρίων και προβλήθηκε μόνο δύο φορές.
Οι απογοητευτικές πωλήσεις που σημειώνονται από εκεί κι έπειτα, προκαλούν ρήξη ανάμεσα στον τότε CEO της Apple John Sculley (τον οποίο ο ίδιος ο Jobs είχε προσλάβει από το δυναμικό της εταιρίας της Coca Cola) και τον Steve Jobs. Σε συνάντηση ανάμεσα στα στελέχη της εταιρίας ο Sculley, με έγκριση του διοικητικού συμβουλίου, απαλλάσσει τον Jobs από τα καθήκοντά του επικεφαλούς σε σχέση με το τμήμα του Macintosh, ενώ πέντε μήνες αργότερα ο Jobs νιώθοντας προδομένος παραιτείται από την Apple, την εταιρία την οποία ο ίδιος είχε ιδρύσει, κρατώντας κάποιο μερίδιο των μετοχών της και πουλώντας τις υπόλοιπες.
Για τον Jobs το σημείο αυτό στην καριέρα του υπήρξε καθοριστικό, καθότι από εκεί και πέρα πορεύεται ακόμα πιο αποφασιστικά ιδρύοντας καινούρια εταιρία υπολογιστών υπό την ονομασία NeXT το 1985, ξεκινώντας ουσιαστικά από το μηδέν.
Το 1986 αγοράζει από τον George Lucas την Pixar Animation Studios, επενδύοντας 10.000.000 δολάρια. Στο μεταξύ η πορεία της Apple είναι πτωτική.
Τα 1996 η NeXT εξαγοράζεται από την Apple έναντι του ποσού των 427.000.000 δολαρίων, επαναφέροντας τον Jobs στους ενεργούς κόλπους της εταιρίας που ο ίδιος είχε ιδρύσει. Τα επόμενα χρόνια και υπό την καθοδήγηση του Jobs, η εταιρία αύξησε τα έσοδά της κυρίως με την κατασκευή του iMac και μιας σειράς έτερων, καινούριων προϊόντων. Μέσα στη γενικότερη προσπάθεια για ανάκαμψη της εταιρίας ο Jobs μειώνει τα ήδη υπάρχοντα προϊόντα της Apple από 48 σε δέκα, αναδιαρθρώνει τμήματα, ακυρώνει projects και προχωράει σε επιλεκτικές απολύσεις, εφαρμόζοντας την πολιτική του ότι η επιτυχία πηγάζει και από το να λέει κάποιος «όχι».
Το 2001 η Apple ανοίγει το κεντρικό κατάστημα της στη Νέα Υόρκη και μέσα σε δέκα χρόνια λειτουργούν περίπου 300 παρόμοια καταστήματα σε ολόκληρο τον κόσμο.
Το 2004 λαμβάνει αναρρωτική άδεια αφού έχει ήδη ανακοινώσει ότι πάσχει από καρκίνο στο πάγκρεας και ότι πρέπει να υποβληθεί σε σχετική επέμβαση.
Το 2006 η Disney αγοράζει την Pixar για 7,4 000.000.000 δολάρια και ο Jobs κατέχει το μερίδιο του 7%. Καθίσταται έτσι ο μεγαλύτερος μέτοχος της Disney, όντας παράλληλα και μέλος του διοικητικού της συμβουλίου.
Το 2007 η Apple εισάγεται στον κόσμο της κινητής τηλεφωνίας με το περίφημο I Phone, το οποίο κατορθώνει να εκτοξεύσει τις πωλήσεις και τα έσοδα της εταιρίας.
Στις 5 Οκτωβρίου του 2011 ο Steve Jobs αφήνει την τελευταία του πνοή στο σπίτι του στην Καλιφόρνια, παραδομένος στην ανίατη ασθένεια που τον ταλανίζει από το 2003.
O Jobs ήταν ένας τελειομανής και απαιτητικός πρωτοπόρος στον χώρο της τεχνολογίας. Συνήθιζε να φοράει τα τελευταία χρόνια καθημερινά, ένα είδος «εργασιακής στολής», το ενδυματολογικό σήμα κατατεθέν του, που συνίστατο σε μια μαύρη μπλούζα, ένα τζην Levis και τα αθλητικά του παπούτσια. Με τον τρόπο αυτό ήθελε να δείξει ότι πρεσβεύει την απλότητα, ότι ήταν απόλυτα συγκεντρωμένος στο έργο του.
Τι είναι αυτό που καθιστά τον οραματιστή Jobs μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες των τελευταίων δεκαετιών; Ακριβώς αυτό. Το όραμά του, αλλά κυρίως η υλοποίηση αυτού. Όντας από τους πρώτους ανθρώπους που συνέλαβαν την ιδέα ενός προσωπικού οικιακού υπολογιστή, μετουσίωσε το όραμα σε πράξη, σε υπέρτατη εμπειρία για τους καταναλωτές, προσφέροντας αυτό ακριβώς που χρωμάτιζε μέσα στις υποσχέσεις του: ένα ολόκληρο σύμπαν από νέες δυνατότητες. Αποποιείται χωρίς να χάσει καιρό την έννοια του «εκδιωγμένου» από την ίδια του την εταιρεία και αποδεικνύει τη δύναμή του, επανιδρύοντας το όραμά του με τη νέα του εταιρία, με τις νέες του προοπτικές, αντιλαμβανόμενος τα κύματα μια συχνότητας που αναβλύζει από το μέλλον και αποκωδικοποιώντας τα (ήταν από τους πρώτους που αντιλήφθηκε εκτός των άλλων και τη σημασία του ίντερνετ και της ψηφιακής μουσικής).
Το 2005 κατά την περίφημη ομιλία του στους αποφοίτους του Στάνφορντ χρησιμοποιεί ως σύνθημά του το «Παραμείνετε αχόρταγοι, κάνετε την τρέλα σας» (“Stay foolish, Stay hungry”) τονίζοντας πως οι δυσκολίες χρησίμευσαν όχι ως κατασταλτικό ολίσθημα αλλά ως εφαλτήριο προκειμένου να κάνει ένα βήμα παραπέρα, ότι το ξεκίνημα του από την αρχή, μετά από την απομάκρυνσή του από την Apple δεν ήταν γι αυτόν παρά μια επικερδής πρόκληση, ένα πλήγμα απαραίτητο και εξηγώντας ότι το κλειδί για την επιτυχία εμπεριέχεται σε μία και μοναδική λέξη: το Πάθος για τη ζωή και την δημιουργία.
Αναπαράγοντας τα ίδια του τα λόγια:
«Δεν μπορούσα να το δω τότε, όμως αποδείχτηκε ότι η απόλυσή μου από την Apple ήταν το καλύτερο πράγμα που θα μπορούσε να μου συμβεί. Η βαρύτητα της επιτυχίας αντικαταστάθηκε από την βαρύτητα του να ξεκινώ κάτι απ την αρχή, λιγότερο σίγουρος για τα πάντα. Αυτό ήταν απελευθερωτικό και με βοήθησε να εισέλθω σε μια από τις πιο δημιουργικές περιόδους της ζωής μου…Ο χρόνος είναι περιορισμένος γι αυτό μην τον σπαταλάτε ζώντας τη ζωή κάποιου άλλου. Μην παγιδεύεστε από το δόγμα που είναι να ζει κανείς τη ζωή του με βάση τα αποτελέσματα των σκέψεων άλλων ανθρώπων. Μην αφήνετε τον θόρυβο που προέρχεται από τις γνώμες των άλλων να πνίξει την δική σας εσώτερη φωνή. Και κυρίως έχετε το θάρρος να ακολουθήσετε την καρδιά και το ένστικτό σας. Αυτά γνωρίζουν ήδη ποιος θα θέλατε να γίνετε. Όλα τα υπόλοιπα είναι δευτερεύοντα.» (Τελετή Αποφοίτησης, Πανεπιστήμιο Stanford, 2005)
