Ο μετεωρισμός του θιγμένου τζίτζικα
ΚΑΤΑΜΕΣΗΣ ΤΟΥ ΙΟΥΛΙΟΥ κι ενώ υπό άλλες συνθήκες το μυαλό θα ταξίδευε σε παραλίες του Αιγαίου και οι συζητήσεις μας θα περιστρέφονταν γύρω από τις προετοιμασίες των διακοπών, οι εξελίξεις είναι τέτοιες που η θεματολογία έχει αλλάξει δραματικά επίπεδο και σημασία. Στις ημέρες που διανύουμε, οι λαοφιλείς και απλοϊκές έννοιες της «αμμουδιάς», της «χωριάτικης» και της «παγωμένης μπύρας», έχουν αντικατασταθεί στη λαϊκή ατζέντα από βαθυστόχαστες και πολύπλοκες έννοιες όπως η «εθνική υπερηφάνεια», η «αυτοκυριαρχία» και το «ανυπότακτο εθνικό φρόνημα».
Αφορμή για όλα αυτά η οικονομική και πολιτική κατάσταση της χώρας, οι κλειστές τράπεζες, το νέο «επονείδιστο» πρόγραμμα διάσωσης, τα σκληρά μέτρα, το ξεπούλημα της εθνικής περιουσίας και οι μαύρες μέρες που θα έρθουν. Και όλα αυτά κάτω από ένα πέπλο διχασμού, το οποίο απλώνεται, όχι μόνο στο εσωτερικό της χώρας αλλά και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Λαοί αλλάζουν ταυτότητες και ετικέτες σαν τα πουκάμισα εν μέσω καύσωνα: τελικά οι Γερμανοί είναι αλληλέγγυοι ή τοκογλύφοι, συνεπείς ή καιροσκόποι; Και οι Έλληνες; Υπερήφανοι και αδικημένοι ή μήπως τεμπέληδες και εγωιστές;
Πολλοί αντιμάχονται το ρητό που λέει πως η αλήθεια είναι πάντα στη μέση, όμως πολύ φοβάμαι πως η παρούσα κατάσταση αποτελεί ένα λαμπρό παράδειγμα της ορθότητας της συγκεκριμένης ρήσης.
Δεν θα επιχειρηματολογήσω ενάντια στις φωνές που θέλουν το Ευρωπαϊκό οικοδόμημα να μην είναι συνεπές με την ουσία των θεμελιωδών του αρχών. Δεν θα διαφωνήσω με εκείνους που θεωρούν πως γινόμαστε θύματα ενός οικονομικού πολέμου, που στόχο έχει το κέρδος και την ανατροφοδότηση των ισχυρών. Δεν θα καταρρίψω τις θέσεις όσων κατακρίνουν την αποτελεσματικότητα των αποφάσεων της ΕΕ.
Από την άλλη όμως δε μπορώ να θωπεύσω τρυφερά τα ώτα όσων προσπαθούν να με πείσουν, πως για όλα φταίνε οι άλλοι και πως οι Έλληνες γίναμε πιόνια ενός υποχθόνιου σχεδίου, που στόχο έχει την υποδούλωσή μας. Ακόμα και αν ισχύει αυτό, το μεγαλύτερο μερίδιο ευθύνης εξακολουθεί να είναι δικό μας. Εμείς δεν προφυλάξαμε τα νώτα μας. Εμείς επιδείξαμε για πολλοστή φορά στην ιστορία μας την ανωριμότητα ενός διάθερμου νέου, που ζει το σήμερα δίχως να λογαριάζει το αύριο.
Ήρθε η ώρα να συνειδητοποιήσουμε πως η έξοδος της χώρας από το φαύλο κύκλο αβεβαιότητας και καταβαράθρωσης δε θα έρθει από έξω αλλά εκ των έσω. Ήρθε η ώρα να αναλάβουμε όλοι τις ευθύνες που μας αναλογούν και να απαλλαγούμε από τις παθογενείς συνήθειες που μας έφεραν στο σημείο αυτό.
Η αρχή οφείλει να γίνει από την πολιτική μας ηγεσία, που πρέπει πρώτα να αντιμετωπίσει τον εαυτό της και να υπερκεράσει το μέγιστο εμπόδιο της πολιτικής της σκοπιμότητας. Όταν πρόκειται για το καλό του τόπου δε χωράνε χρώματα στην πολιτική. Το πορτοκαλί, το μπλε, το πράσινο, το κόκκινο και όλους τους πιθανούς συνδυασμούς τους να τους βάλετε στον καμβά του δικού σας προσωπικού αύριο και όχι σ εκείνου εκατομμυρίων ανθρώπων. Η κρισιμότητα της στιγμής έχει γεννήσει δύο ισχυρές τάσεις: αυτή της αντίδρασης κι εκείνη της στήριξης. Είναι επιτακτική ανάγκη ο Πρωθυπουργός να μην αναζητά ψήφους με ονοματεπώνυμο στο Κοινοβούλιο, αλλά τις ανώνυμες – πλην όμως δημοκρατικές ψήφους – εκείνων που έχουν τη διάθεση και την τόλμη να εργαστούν, ώστε η χώρα να αφήσει πίσω της το χάλι στο οποίο έχει περιέλθει.
Γιατί τα λάθη του παρελθόντος δε σβήνονται μονοκοντυλιά με κανένα παπικό-ευρωπαϊκό συγχωροχάρτι. Γιατί η όποια ελάφρυνση του διογκωμένου χρέους μας –αν και καλοδεχούμενη– δε θα ισοδυναμούσε με τίποτε περισσότερο από ένα περιορισμένης χρονικής διάρκειας παυσίπονο που χορηγείται σ’ έναν χρονίως και βαρέως πάσχοντα.
Μια μεγάλη μερίδα Ελλήνων ύψωσε τις ημέρες αυτές τη σημαία της «εθνικής υπερηφάνειας», τη σημαία της «αυτοκυριαρχίας», τη σημαία του «ανυπότακτου εθνικού φρονήματος», απαιτώντας τη ρήξη με το «ευρωπαϊκό κατεστημένο» που μας εχθρεύεται άνευ λόγου. Πάνω σ’ αυτό απαντώ παραθέτοντας Καμύ: «Ελεύθερος είναι εκείνος που μπορεί να ζει χωρίς να λέει ψέματα» και αν μου επιτρέπεται μια προσθήκη τότε αυτή θα ήταν «….και κυρίως στον ίδιο του τον εαυτό».
Η συμφωνία που υπογράψαμε με αντάλλαγμα οικονομική ενίσχυση θα επιφέρει σκληρά μέτρα, που θα επιβαρύνουν την καθημερινότητα της πλειονότητας των Ελλήνων. Σίγουρα θα πληγούν και άνθρωποι αδίκως και δυσαναλόγως με το μερίδιο ευθύνης τους. Ας γίνουν όλα αυτά θυσία στο βωμό της εξυγίανσης της νοοτροπίας μας. Η οικονομική εξυγίανση είναι ένα παρελκόμενο που αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσει.
Η Ελλάδα θα έχει σωθεί και θα μπορεί να πατήσει στα πόδια της, όχι όταν μπει θετικό πρόσημο στο ρυθμό ανάπτυξής της, αλλά όταν οι κομβικές θέσεις ενός ορθώς σχεδιασμένου δημοσίου τομέα δοθούν σε ικανούς και όχι κομματικώς εξαρτώμενους ανθρώπους. Η Ελλάδα θα έχει σωθεί όταν καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή και η διαφθορά. Η Ελλάδα θα έχει σωθεί όταν ξεκινήσει να παράγει. Η Ελλάδα θα έχει σωθεί όταν δεχθούμε να θυσιάσουμε λίγη από τη βολή μας για να γιατρέψουμε τις ασθένειες που χρόνια συντηρούμε με αποτέλεσμα σήμερα να μας τρώνε τα σωθικά. Η Ελλάδα θα έχει σωθεί όταν αλλάξουμε μυαλό και νοοτροπία, όταν αποφασίσουμε να πάρουμε την τύχη μας στα χέρια μας ως άξιοι και ικανοί πολίτες και όχι ως επαναστάτες χωρίς αιτία.
Εύλογα θα αναρωτηθείτε για το αν όλα αυτά είναι εφικτά….Κατ' εμέ είναι. Μέρα με τη μέρα, με σκληρή δουλειά και με πείσμα, με σύμπνοια και αυταπάρνηση, μα κυρίως με την παραδοχή ότι σφάλλαμε. Η αρχή πρέπει να γίνει. Να δοθεί το έναυσμα και το πλαίσιο από πολιτικούς έντιμους και ικανούς, από ανθρώπους που έχοντας κοπιάσει θα μπορούν να ζυγίσουν τον κόπο και την αξιοσύνη του καθενός μας και να ενεργήσουν αναλόγως. Από ανθρώπους που θα μετρούν το εγώ τους με μέτρο την κοινωνική πρόοδο και την εύρυθμη λειτουργία του τόπου αυτού και όχι βάσει της πολιτική τους επιρροής και του προσωπικού τους οφέλους.
Η Ελλάδα θα σωθεί όταν οι Έλληνες αποφασίσουν να δουν τα κληροδοτήματα του ένδοξου παρελθόντος τους ως πυξίδα και οδηγό για την επιτυχία και όχι ως κολυμπήθρα του Σιλωάμ, που μονίμως θα ξεπλένει τα λάθη και τις αποτυχίες τους.
Γιατί κάπως έτσι φτάσαμε εδώ που φτάσαμε: τραγουδώντας εύθυμους σκοπούς ως άλλοι Αισώπειοι τζίτζικες, απολαμβάνοντας τη στιγμή και μη λογαριάζοντας το Χειμώνα που θα ‘ρθει. Και μπορεί το δικό μας καλοκαίρι να κράτησε για καμιά 40αρια χρόνια ήταν όμως σίγουρο πως ο Χειμώνας κάποτε θα ερχόταν και εμείς θα βρισκόμασταν στο έλεος των ορέξεών του. Έτσι έγινε, και αντί να ταρακουνηθούμε, να συσπειρωθούμε και να αλλάξουμε ρότα, αρχίσαμε να σκούζουμε θιγμένοι από το άδικο χτύπημα της μοίρας.
Πλέον, νομίζω πως η συντριπτική πλειονότητα των Ελλήνων έχει καταλάβει πως η κατάσταση έχει φτάσει στο μη περαιτέρω. Ακόμη και τώρα όμως θεωρώ πως μέσα μας δεν έχει παρθεί η απόφαση για επανεκκίνηση της εθνικής μας φιλοσοφίας. Ακόμη μετεωριζόμαστε με το ένα πόδι στο δρόμο της Αρετής και με το άλλο στο δρόμο του βολέματός μας.
Το ότι ως λαός είμαστε φτιαγμένοι για μεγάλα πράγματα το έχουμε αποδείξει στο παρελθόν. Το ότι όλα αυτά τα μεγάλα πράγματα ήρθαν μέσα από επίπονες προσπάθειες το έχει «γράψει» η Ιστορία. Μια ακόμη υπέρβαση χρειαζόμαστε. Μόνο που τούτη τη φορά ο εχθρός δεν είναι προ των πυλών μα εντός των τειχών. Όπως και να ‘χει το οφείλουμε στους εαυτούς μας και στο μέλλον των παιδιών μας να βγούμε νικητές…
#το σκίτσο δημοσιεύτηκε στη γαλλική εφημερίδα Liberation.
