Στο φως κρυμμένοι «θησαυροί» του ΕΚΠΑ

Η αλληλογραφία του Όθωνα για την ίδρυση του Πανεπιστήμιου, λίστες λόχων της Πανεπιστημιακής Φάλαγγας, το εισιτήριο εγγραφής του Ελευθερίου Βενιζέλου στη Νομική Σχολή το 1880, οι εγγραφές των πρώτων φοιτητριών στο ΕΚΠΑ, ο διορισμός του Κωστή Παλαμά ως Γενικού Γραμματέα στο ΕΚΠΑ το 1897, χειρόγραφα του Εμμανουήλ Ροΐδη είναι μόνο μερικά από τα ανεκτίμητης αξίας τεκμήρια που βρίσκονταν ανάμεσα στους κρυμμένους θησαυρούς του αρχειακού υλικού του Ιστορικού Αρχείου ΕΚΠΑ (Ι.Α.ΕΚΠΑ). 

Στις 23 Οκτωβρίου, στο κατάμεστο αμφιθέατρο «Άλκης Αργυριάδης» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, παρουσιάστηκαν τα αποτελέσματα του έργου «Ψηφιοποίηση και λημματογράφηση του Αρχείου Πρωτοκόλλου του ΕΚΠΑ, 1837-1950», έργο που χρηματοδοτήθηκε από την εταιρεία JTI Hellas και έφερε στο φως μοναδικά κειμήλια της ακαδημαϊκής και κοινωνικής ιστορίας της Ελλάδας.

Την εκδήλωση χαιρέτισαν ο Πρύτανης του ΕΚΠΑ κ. Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος, εκ μέρους του Υπουργού Παιδείας κ. Κώστας Γαβρόγλου, ο κ. Νικόλας Τσαφταρίδης, ο Πρόεδρος του Ιστορικού Αρχείου κ. Βαγγέλης Καραμανωλάκης και ο Διευθύνων Σύμβουλος της JT International Hellas, κ. Εdoardo Volleti. Κατόπιν, πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του προγράμματος από τον υπεύθυνο του Ψηφιακού Αποθετηρίου του ΕΚΠΑ κ. Κώστα Βίγλα και την κα Χάιδω Μπάρκουλα υπεύθυνη των Αρχειακών Συλλογών του ΙΑ.ΕΚΠΑ.

Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την παρουσίαση μικρών ιστοριών από τους συνεργάτες του προγράμματος, μέσα από ιστορικά ντοκουμέντα από το Αρχείο Πρωτοκόλλου. Οι Χριστίνα Μπάκουλα, Μαρία Αρβανίτη, Αντώνης Σαραντίδης, Αποστόλης Τσάνο, Μάνος Αυγερίδης ανέδειξαν ένα πλούτο θεματικών: η Πανεπιστημιακή Φάλαγγα, προσωπικές ιστορίες φοιτητών και φοιτητριών, η Εθνική Βιβλιοθήκη, η Αριστερά στο μεσοπολεμικό Πανεπιστήμιο, ο πόλεμος και η κατοχή.

Για το έργο δήλωσε ο Πρόεδρος του Ιστορικού Αρχείου κ. Βαγγέλης Καραμανωλάκης: «Οι σελίδες που ψηφιοποιήθηκαν και τεκμηριώθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος, συγκροτούν διακριτές σειρές που μπορούν να φωτίσουν πλευρές της πνευματικής, κοινωνικής και οικονομικής ζωής της χώρας μας.  Οι διαδρομές της ελληνικής κοινωνίας διασταυρώθηκαν με εκείνες του Πανεπιστημίου, όπως και το αντίθετο. Εάν μια κοινωνία έχει ανάγκη να γνωρίζει το παρελθόν της ως στοιχείο της ταυτότητας της, ως στοιχείο μιας διαδρομής που εκτυλίχθηκε μέσα στο χρόνο και συνεχίζεται, τότε το αρχείο που προσφέρουμε σήμερα προσθέτει μοναδικές ψηφίδες στην συγκρότηση αυτής της γνώσης».

Εκ μέρους της JTI o Διευθύνων Σύμβουλός της, κ. Εdoardo Volleti δήλωσε: «Η σπουδαιότητα αυτής της προσπάθειας ξεπερνά τα όρια του ίδιου του έργου: Είναι ένα εξαιρετικό παράδειγμα συνεργασίας μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, που προσφέρει προστιθέμενη αξία στη χώρα. Η JTI έχει, και φιλοδοξεί να συνεχίσει να έχει, μια δυναμική και συνεπή συνεισφορά στην Ελλάδα, με έναν ολιστικό τρόπο: όχι μόνο μέσω της επιχειρηματικής της δραστηριότητας στη χώρα, αλλά και μέσω της συνεχούς και αδιάκοπης υποστήριξης πρωτοβουλιών που στοχεύουν στη διατήρηση και την ανάδειξη του πολιτισμού και της ιστορίας της. Ελπίζω πως αυτή η προσπάθεια που βλέπουμε να ευοδώνεται σήμερα μπροστά μας θα αποτελέσει έμπνευση και για ακόμη περισσότερους στο μέλλον».

Το υλικό είναι διαθέσιμο στην Ψηφιακή Βιβλιοθήκη «ΠΕΡΓΑΜΟΣ» (https://pergamos.lib.uoa.gr).